folat düşüklüğü ne demek?

Folat Düşüklüğü (Folat Eksikliği)

Folat düşüklüğü, vücutta yeterli miktarda folat (B9 vitamini) bulunmaması durumudur. Folat, hücre büyümesi ve gelişimi için gerekli olan önemli bir vitamindir. DNA ve RNA sentezi, amino asit metabolizması ve kırmızı kan hücrelerinin oluşumu gibi çeşitli metabolik süreçlerde rol oynar.

Nedenleri:

  • Beslenme yetersizliği: Folat açısından zengin besinlerin (yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller, turunçgiller vb.) yeterince tüketilmemesi.
  • Emilim bozuklukları: Çölyak hastalığı, Crohn hastalığı gibi sindirim sistemi hastalıkları folat emilimini engelleyebilir. Bkz: Emilim Bozukluğu
  • Alkolizm: Alkol, folat emilimini azaltır ve folat yıkımını hızlandırır.
  • Bazı ilaçlar: Metotreksat, sülfasalazin gibi bazı ilaçlar folat metabolizmasını etkileyebilir. Bkz: Metotreksat
  • Hamilelik: Hamilelik sırasında folat ihtiyacı artar. Yeterli folat alınmadığında folat düşüklüğü riski artar.
  • Genetik faktörler: Bazı genetik mutasyonlar folat metabolizmasını etkileyebilir.

Belirtileri:

Folat düşüklüğü belirtileri yavaş yavaş ortaya çıkabilir ve şunları içerebilir:

  • Yorgunluk: Sürekli yorgun ve bitkin hissetme.
  • Halsizlik: Güçsüzlük ve enerji eksikliği.
  • Baş ağrısı: Sık sık baş ağrıları.
  • İshal: Sindirim sorunları ve ishal.
  • Ağız yaraları: Ağızda veya dilde yaralar.
  • Dilde şişlik: Dilin şişmesi ve hassaslaşması.
  • Depresyon: Ruh hali değişiklikleri ve depresyon belirtileri.
  • Unutkanlık: Hafıza sorunları ve unutkanlık.
  • Anemi: Kırmızı kan hücrelerinin sayısında azalma (megaloblastik anemi). Bkz: Anemi

Tanı:

Folat düşüklüğü, kan testleri ile teşhis edilir. Kan folat seviyeleri ölçülerek folat eksikliği olup olmadığı belirlenir. Ek olarak, homosistein seviyeleri de ölçülebilir. Folat eksikliğinde homosistein seviyeleri genellikle yükselir.

Tedavi:

Folat düşüklüğü tedavisi, folat takviyeleri ile yapılır. Doktorunuzun önerdiği dozda folik asit takviyesi alarak folat seviyelerinizi yükseltebilirsiniz. Beslenme düzeninize folat açısından zengin besinleri eklemek de önemlidir.

Önleme:

Folat düşüklüğünü önlemek için şunlara dikkat edebilirsiniz:

  • Folat açısından zengin besinleri (yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller, turunçgiller vb.) düzenli olarak tüketin.
  • Hamilelik planlıyorsanız veya hamileyseniz doktorunuza danışarak folat takviyesi kullanın.
  • Alkol tüketimini sınırlayın.
  • Sindirim sistemi hastalıklarınız varsa doktorunuzla görüşerek folat emilimini destekleyici önlemler alın.